Nieuws
13.00 – 16.00 uur in de Marekerk
Naar aanleiding van het 500-jarig jubileum van de Reformatie in 2017 vindt een ontmoetingsdag voor alle kerken en christelijke gemeenschappen van Leiden plaats. Onder het motto ‘Alle christenen van Leiden op één dag onder één dak’ is er op 10 juni ruimte voor ontmoeting, gesprek en bezinning. Er is een ‘kerkenmarkt’ waar alle aanwezige kerken en gemeenschappen zich met een kerkkraampje en een kerk-pitch zullen presenteren. Dit aan de hand van drie vragen:
- Wat kenmerkt de kerk/geloofsgemeenschap?
- Hoe draagt de kerk/geloofsgemeenschap bij aan het sociale en maatschappelijke leven?
- Blijvend vernieuwen: hoe gaat de kerk/geloofsgemeenschap om met de ontwikkelingen in wereld en maatschappij?
Verder zijn korte lezingen, videopresentaties, muziek en een gezamenlijke afsluiting gepland.
Verdere informatie op www.raadvankerkenleiden.nl
Iedereen mag gewoon binnen lopen!
Dinsdag 13 juni vanaf 10.30 organiseert de Franciscaanse lekenorde (OFS) in Leiden een wandeling van ongeveer een uur langs plaatsen waar volgelingen van St. Franciscus actief zijn geweest in de stad Leiden. Hilde Günther van de orde heeft met Sjoerd Loozen, stagiair van de parochie St. Petrus en Paulus, en andere betrokkenen een informatieve tocht van ongeveer een uur uitgezet met veel momenten van verdieping en bezinning over spiritualiteit, vrede en sociale betrokkenheid . Na afloop is er een gezamenlijke lunch, je eten delen met anderen wordt aangemoedigd. De deelname is gratis. We vertrekken vanaf de Romanuszaal achter de Hartebrugkerk om 10.30 uur. Aanmelden is niet nodig.
Het belang van ‘beelden’ in de Moderne Devotie
Dit jaar belichten we de ‘Navolging van Christus’ door Thomas a Kempis, zowel in het magazine Rondom de Kerk als op deze website, met diverse interviews over de betekenis van zijn werk. Een belangrijk werk: het is met 5.000 keer na de Bijbel het meest herdrukte boek ter wereld is en inspireert al eeuwen mensen binnen en buiten de Katholieke kerk. Er gaan zelfs stemmen op om de Moderne Devotie, waarvan dit boek een exponent is, voor te dragen als Werelderfgoed op de Unescolijst. We praten met dr. Evelyne Verheggen, kunsthistorica en erfgoedspecialiste, over de invloed van boek en stroming op de volksdevotie en bijbehorende beeldcultuur.
E Verheggen
Gaat ‘kijken’ het winnen van ‘lezen’? Het is koffiedik ‘kijken’, maar een feit is dat de beeldcultuur de laatste jaren steeds belangrijker wordt. Ook de analyse van historisch beeldmateriaal raakt de laatste jaren in een stroomversnelling. Zo laat het beeldmateriaal dat kunsthistorica en erfgoedspecialiste Evelyne Verheggen bestudeert een verhaal zien over de invloed van de ‘Navolging van Christus’ en de Moderne Devotie dat soms heel anders is dan je zou verwachten op grond van de bestaande geschiedschrijving. Het toont met recht een blik in de ziel van de gelovigen.
Beelden als hulpmiddelen bij meditatie
Hoe? Verheggen: “Beelden zijn de klassieke hulpmiddelen om tot meditatie te komen. Dat begrip ‘beeld’ moet je heel breed opvatten. Het gaat niet om afbeeldingen alleen, maar om de hele ruimte én inrichting van bijvoorbeeld een kerkgebouw, inclusief de liturgische voorwerpen en de architectuur. In de kerk hangen in de 17e eeuw wisselende reeksen religieuze schilderijen, afhankelijk van de kerkelijke feesten. Ook de paramenten (kerkelijke kleding), en het zilver zijn voorzien van religieuze afbeeldingen.” En het doel van die meditatie? “Een ultieme versmelting met Jezus Christus. Dat gebeurt in de Middeleeuwen en de Vroegmoderne tijd niet alleen geestelijk maar ook heel lichamelijk, veel meer dan wij ons nu kunnen voorstellen. Mensen bidden met alle zintuigen en ledematen. We kunnen het vergelijken met het nu zeer populaire mindfullness. Neem bijvoorbeeld de devotie tot de wonden van Christus. Door Zijn zijdewond kan men als het ware binnentreden in Zijn hart.”
Moderne Devotie: grote invloed op privédevotie (meer…)
Ook in 2017 heeft het Zijne Majesteit behaagd een aantal parochianen te onderscheiden voor hun speciale verdiensten. Tot L
id in de Orde van Oranje Nassau zijn benoemd:
in Leiden: Wilbert van Erp en Luud Hettinga
in Zoeterwoude: mevrouw Berk, Koos Droog en Mien van Steen. Gefeliciteerd!
De bemoedigende Navolging van Christus…
Angst voor God? Angst voor de communie? Angst dat je het als mens allemaal niet goed doet? Volgens kerkhistoricus Charles Caspers van het Nijmeegse Titus Brandsma Instituut kun je bemoediging vinden in de ‘Navolging van Christus’ van Thomas a Kempis. Het boek is als genadige spiegel voor je ziel tijdloos.
Een aanmoediging tot geestelijke vereniging met God. Dat is voor Caspers misschien wel de belangrijkste boodschap van De Navolging van Christus. “In Thomas’ tijd zijn de mensen bang voor God. Met name de Communie, waardoor die vereniging mogelijk wordt, is voor hen ‘fascinans’, fascinerend, maar tegelijkertijd ‘tremendum’, angstaanjagend. Het Sacrament is zozeer met mysteriën omgeven dat niemand eigenlijk nog goed te Communie durft te gaan, zij vinden zichzelf niet waardig genoeg. Thomas gaat daartegenin. Hij moedigt zijn lezers aan om het Sacrament te genieten met een verwijzing naar het Evangelie van Mattheus als dat zegt: “Komt allen tot Mij, die belast en vermoeid zijt, en ik zal u verkwikken”. Daarop reflecteert Thomas: “Wie ben ik om die uitnodiging af te slaan?” Je zou kunnen zeggen dat Thomas zo de gewone gelovige emancipeert door de angst voor God bij hen weg te nemen. Toch bestaat die angst nog altijd hier en daar onder de naam avondmaalmijding.“
Eenvoud (meer…)
Zaterdag 18 maart is er weer een Freedom Walk.
Deze begint om 15 uur bij het Leidse Centraal Station. Via de Beestenmarkt gaat de “optocht” naar het Stadhuis waar de burgemeester de deelnemers ontvangt in de Burgerzaal. Onderweg en aan het eind is er volop gelegenheid stil te staan (niet te lang…) bij wat het in Nederland in 2017 betekent om samen te leven met zoveel verschillende mensen, Nederlander of druk bezig dat te worden.
In verkiezingstijd vergroten we graag de verschillen, maar na afloop is het zaak de rijen te sluiten, alles met respect voor de verschillende achtergronden en culturen.
De Walk (en the Talk) worden georganiseerd door het Charter for Compassion, waarin de Gemeente Leiden samenwerkt met de Raad van Kerken, vertegenwoordigers van de moskeeën, de synagoge, de bahai-gemeenschap, hindoes, boeddhisten en (andere) idealisten.
Iedereen is welkom!
Literatuurhistoricus prof. dr. Frits van Oostrom noemt ‘de Navolging van Christus’ een uniek en vernieuwend boek. En hij pleitte al in 2013 voor een “grootschalig en tot de verbeelding sprekend onderzoeksproject met Europese uitstraling”. Het is helaas nog niet van de grond gekomen. “Maar wat niet is, kan nog komen.”
“Laat ons toch vredig naar de hel gaan.” Dat schijnt een zwaar geïrriteerde Zwolse magistraat, Geert Groote, voorman van de ‘Moderne Devoten’ ooit te hebben toegebeten. Van Oostrom, hij is als hoogleraar aan de Universiteit van Utrecht gespecialiseerd in de Nederlandse letterkunde van de Middeleeuwen, haalt het verhaal met genoegen aan. Het armoede-ideaal van de “schathemelrijke” Geert Groote werkte de autoriteiten klaarblijkelijk danig op de zenuwen. Zijn beweging ging dan ook iets heel nieuws, om “op God gericht leven, maar dan midden in de wereld, in gewone burgerhuizen in de stad, en zonder andere gelofte dan de afspraak met elkaar.” Het verhaal laat voor Van Oostrom ook zien hoe vrij de groep kon opereren in Deventer, haar ‘geboorteplaats’, en daarbuiten: “Niemand kon ze iets maken. De Devoten vormden een prima georganiseerde groep, en mede daardoor konden ze een enorme betekenis krijgen.
Internationale boekcultuur op hoger peil (meer…)
Avond op 7 februari over oecumene met bisschop Van den Hende
Op dinsdag 7 februari komt onze bisschop in De Regenboog spreken over het document: ‘Van conflict naar gemeenschap’. Dit document is gemaakt door de Lutherse wereldfederatie en de Pauselijke Raad voor de eenheid. Mgr. Van den Hende is betrokken geweest bij het tot stand komen van dit document. Barbara Heckel, kerkelijk werker in de Evangelisch-Lutherse Gemeente in Leiden zal op het betoog van de bisschop reageren waarna er ruimte is om samen in gesprek te gaan. De avond wordt geopend met het bidden van de Vespers. Aanvang 19.15 uur in de kerkzaal. Lezing en gesprek vanaf 20.00 uur in de ontmoetingsruimte. Iedereen is van harte welkom.
Kerkbalans 2017 is gestart op zaterdag 21 januari om 13.00 uur.
foto Heiko Bertram
Precies op dit tijdstip werden in meer dan 150 plaatsen door het hele land de kerkklokken geluid.
De Protestantse gemeente, de Parochie HH Petrus en Paulus en de Oud-Katholieke Kerk organiseerden gezamenlijk dit evenement in Leiden in de Hooglandse Kerk.
De klok werd geluid door Elco Brinkman, Eerste Kamerlid en lid van de Protestantse gemeente te Leiden, bijgestaan door pastoor Smith, dominee Alblas en Jeanine Geijtenbeek, secretaris van het College van Kerkrentmeesters van de PgL.
Elco Brinkman: “Ik luid de klok voor Kerkbalans, omdat ik het belangrijk vind dat de Leidse kerken toekomst hebben en plaatsen blijven van bezinning, gemeenschap en respect”
Pater Jan van Duijnhoven o.f.m. is zaterdag 14 januari in zijn woonplaats Voorhout overleden.
Hij is 81 jaar geworden en tobde al langere tijd met zijn gezondheid. Toch ging hij nog regelmatig voor in de parochiekernen Hartebrug en Lam Gods.
Zijn allerlaatste viering in het Leidse was op Eerste Kerstdag in de Antoniuskerk. Hij is nu op zijn bestemming bij de Vader, maar wij zullen zijn hulpvaardigheid, warmte, wijsheid en milde humor zeer missen!!
Laten we pater Jan in onze gebeden gedenken.
Wilbert van Erp
Lees verder voor het In Memoriam en het gedachtenis prentje.
(meer…)
